Café Veelust

Dit café was een van de drie café's die in de 20e eeuw in Ten Post bestonden.
Het stond op de plek waar nu woning Rijksweg 58 staat. Bij de kruising Rijksweg / Eestumerweg.

Dit café heeft in de herinnering geen eenduidige naam. Meestal werd het genoemd naar de kastelein: café Koopman, café Kool, café Tuininga. Ooit werd het café "Veelust" genoemd.









In 1832 stond het café nog niet op de kaart, maar in 1850 is sprake van een "nieuwe behuizing en schuur, zijnde een teringrijke herberg met doorrid.
Het wordt dan publiek verkocht in opdracht van Derk Klaassens Oosting en vrouw, en het was al verhuurd. We weten niet aan wie en we weten dus ook niet wie toen de kastelein was.

Derk Klaassens Oosting (Wirdum 1810 - ?) was getrouwd met Hilje Ebes Wieringa (Wittewierum).
In 1842 werd zoon Albert geboren te Ten Boer. Derk had toen het beroep "ijzersmid".
In 1844 werd zoon Ebe geboren te Eenum. Derk had toen als beroep "winkelier".
In 1847 werd zoon Lammert geboren te Eenum. Lammert overleed een jaar later. Derk had toen als beroep "koopman".
In 1849 werd in Ten Post een zoon geboren die opnieuw Lammert genoemd werd.
Lammert trouwde in 1878. Het beroep van Derk was toen "koemelker".

In een fotoboekje over Ten Boer wordt verteld dat Willem Sutherlang Meywes het café in 1862 verkocht aan Elibertus Warmolts.

Elibertus Warmolts (Obergum (Winsum) 1829 - Stedum 1896), was getrouwd met Berentje Boerma (Stedum 1830 - Stedum 1920).
In 1861 werd dochter Hinderika in Ten Post geboren, Elibertus had toen als beroep "herbergier". Hij was dat dus al voordat hij het café kocht.
In 1863 werd zoon Lambertus in Ten Post geboren, die in 1872 in Stedum overleed, Elibertus had in 1872 als beroep "zaakwaarnemer".

Vervolgens werden eigenaar: Klaas Henderiks Koopman, 1868, kastelein en broodbakker.

Klaas Koopman (Garmerwolde 1839 - Ten Post 1919), zoon van broodbakker Hindrik Jacobs, was getrouwd met Reinje Kloosterhuis (Harkstede 1842 - Ten Post 1922).
In 1868 werd dochter Antje geboren. In 1869 dochter Kornelske. In 1872 zoon Garmt, die overleed toen hij 5 maanden oud was. In 1873 werd opnieuw een zoon geboren die Garmt genoemd werd. In 1875 werd dochter Hillechien geboren. Allen te Ten Post. Klaas had in die jaren als beroep bakker.

Dochter Antje trouwde in 1891 met Barteld Kuiper, hoof der school en naamgever van de B Kuiperweg. Zij overleed, 32 jaar oud, in 1901.

1911

Logement, Bakkerij en Dekstation. Zo wordt het café in 1911 te koop aangeboden door Klaas Henderiks Koopman.

Op 2 januari 1912 werd het logement verkocht aan Berend Kool uit Middelstum.

1912

1912

Het café is kennelijk enige tijd gesloten geweest, want het wordt in 1912 weer Geopend als het van ouds bekende café "Veelust".
Dit is overigens de enige vindplaats van die naam.





Berend Kool (Middelstum 1882 - ?) was getrouwd met Martje Berend Huizinga (Warffum 1882 - Slochteren 1944).
In 1911 werd dochter Hilje te Ten Post geboren. Berend had toen het beroep "bakker".
In 1917 overleed dochter Everdina, 5 maanden eerder geboren te Ten Post. Berend had toen het beroep "kastelein".
In 1937 trouwde Hilje. Berend had toen het beroep "caféhouder", maar dus niet meer van "Veelust".

maart 1912

augustus 1912

Nog in maart wordt het café (dekstation) in de krant toch nog met K. Koopman aangeduid, maar in augustus is toch duidelijk spraken van kastelein Kool.

Achter het dekstation zat een vereniging, die blijkens de advertentie in 1912 in ieder geval 2 dekhengsten had, Gigant en Uko.
Uko werd in 1912 verkocht en later, in 1914, is er kennelijk een nieuwe dekhengst bijgekomen, Oswald.

1914

Lucas Koopman ()

1929

1929

In 1929 wordt tot tweemaal toe een veiling gehouden om het Logement met Brood-, Koek- en Banketbakkerij te verkopen voor L. Koopman, wegens vertrek.

Lucas Koopman kocht in 1920 het logement van Berend Kool.

In het Nieuwsblad van het Noorden van 14 juli 1930 staat als nieuwe inschrijving:
F. Tuinenga, Ten Boer, Ten Post E113, Café en brood- en koekbakkerij. (Dossiernummer 8594)
E.: F. TUINENGA.

De advertentie hiernaast uit het Nieuwsblad van het Noorden van 26 april 1930 laat zien dat de bedrijfsoverdracht zorgvuldig gecommuniceerd werd 

Freek Tuinenga (Kroddeburen 1880 - ?) was getrouwd met Hendriktje Buursema (Zuidhorn 1893 - ?).

Hun dochter Alie kan zich herinneren dat er in de jaren dertig nog een ijzeren uithangbord hing aan de gevel van het café, met de naam Veelust. Op één kant stond een paard en op de andere kant een koe afgebeeld. Deze is eind jaren dertig, een keer met een storm er afgewaaid en niet meer teruggehangen.In die jaren werd vooral de naam café Tuinenga gebruikt. Freerk was op papier wel de caféhouder, maar in de praktijk was hij vooral bakker en Hendriktje verzorgde buiten het huishouden, ook het café en bakkerswinkel.

In de familie Tuinenga gaat het verhaal dat de Tuinenga’s afstammen van de oorspronkelijke bewoners (Edze Tuïnga ca. 1450) van de borg Tuwinga (Tuïnga), maar daar bestaan twijfels over.
Ene Geert Everts, die in 1744 gehuwd was met Rinje Claasens, huurde van 1742 tot 1776 het schathuis en land van de borg Tuwinga (Tuïnga).
Hun zoon Jan heette bij zijn overlijden in 1832 Jan Geerts Tuinenga. Mogelijk hebben hij en zijn broers de naam Tuinenga rond 1811 (invoering achternaam) aangenomen omdat zij op Tuwinga geboren zijn. Jan Geerts Tuinenga was de betovergrootvader van Freerk Tuinenga.
Ook na de sloop van de borg (rond 1790) zijn de Tuinenga’s in (en rond) Ten Post blijven wonen.

1939

1938

1938

1950

Bovenstaande foto van het café/bakkerij Tuinenga werd genomen rond 1932. Het voorste stuk was het café, rechts op de hoek de bakkerswinkel. De dame voor de deur is Hendriktje. Het kind is haar dochter Alie. Helemaal links is nog net een mast van een in het Damsterdiep aangemeerd schip te zien.

Freerk Tuinenga & Hendriktje Tuinenga-Buursema 1953

Freerk en Hendriktje verkochten het pand en de bakkerij in 1954 aan bakker Hendrik Wiltjer. De cafévergunning werd waarschijnlijk 4 jaar eerder verkocht aan een caféhouder uit Garmerwolde (nabij brug Damsterdiep?). De gemeente Ten Boer wilde niet meer cafés hebben, zodoende moest je dus een vergunning overnemen, als je een café wilde beginnen. Café Veelust hield dus op te bestaan rond 1950.

Herberg in Ten Post, Franciscus Hermannes Bach, 1956
collectie Groninger Museum

Hendrik Wiltjer en zijn vrouw Metje Blaauwijkel lieten het pand in 1959 vervangen door een nieuw pand.
Hendrik Wiltjer woonde hier tot aan zijn dood in 1986.
Het is niet bekend tot wanneer zijn vrouw hier woonde.